Daha evvel başvuru işlemleri ile ilgili ayrıntılı bilgiler verdiğim Working Holiday vizesi ile ya da öğrenci vizesi ile Yeni Zelanda‘ya gelmek isteyip iş bulmak ile ilgili bilgi sahibi olmak isteyenler için bu yazıda Yeni Zelanda’da nasıl iş bulabileceğiniz, ne tür işler yapabileceğiniz gibi bilgileri kendi tecrübelerim dahilinde sizlere aktaracağım. Working Holiday vizesi başvuru işlemleri ile ilgili yazımı buradan okuyabilirsiniz. Yeni Zelanda’ya dil okulları vasıtası ile alınan öğrenci vizelerinde haftalık en fazla 20 saat çalışma hakkınız oluyor fakat Working Holiday vizesi için böyle bir kısıtlama yok. Yalnız Türk vatandaşları için aynı işveren ile en fazla üç ay çalışma şartı var. Yani bir şirkette çalışmaya başladıktan üç ay sonra o işten çıkmanız gerekiyor, çıktıktan sonra başka bir şirkette tekrar çalışmaya başlayabilirsiniz, haftalık ya da toplam çalışma süresi gibi bir kısıtlama yok. Ayrıca dilerseniz aynı anda birden fazla şirkette çalışabilirsiniz de.
Öncelikle Yeni Zelanda’ya ayak bastıktan sonra part-time, full time ya da günlük işlerde çalışmayı düşünüyorsanız vergi numarası olan IRD Numarası‘nı almanız şart. Bir yerde günlük de olsa işe başlamadan önce mutlaka IRD Numaranızı soracaklar. Avustralya‘da kaçak çalışmak, burada duyduğum kadarıyla söylüyorum, çok problem değilmiş lakin Yeni Zelanda’da işi daha sıkı tutuyorlar sanırım. Bir de ödemeyi almanız için Yeni Zelanda’daki bankalardan birinde hesap açmanız avantaj olur, genelde ödemeler banka yoluyla oluyor. IRD Numarası almak ve banka hesabı açmak ile ilgili detaylı bilgiler verdiğim yazımı da buradan okuyabilirsiniz.
İş Başvuruları Hakkında
Bir yere iş başvurusu yaparken CV ve cover letter dedikleri iş tecrübeleriniz ve kendiniz hakkında bilgilerin yer aldığı mektubun da olması gerekecek. Online veya yüzyüze yapacağınız başvurularda hem CV hem cover letter istenecektir, cover letter nasıl hazırlanır bilmeyenler Google araması ile bilgiye ulaşabilir. Online iş başvurusu yapabileceğiniz gibi direk kapıdan içeri girip çalışmak istediğinizi söyleyerek de iş arayabilirsiniz. Özellikle hizmet sektörü için bir restoran ya da cafeye CV’niz ile gidip ‘eleman lazım mı abi?’ diye sormanız online yapacağınız başvurulardan daha etkili olacaktır. Nitekim online olarak cv ve cover letter ile yaptığım 40 başvurudan 2 si ancak dönüş yapıyor ki aynı şeyi buradaki arkadaşlar da söylüyordu. Yazının sonunda iş aramak için kullanabileceğiniz websitelerini de listeleyeceğim.
Bir de ne kadar kazanabilirim diye soranlar için, kazancınız minimum olarak asgari ücretten ödenir, o da ben geldiğim zamanlarda saatlik 15.25 dolardı fakat nisan ayında arttırılarak 15.75 dolar yapıldı. Hiç bir şirket size bunun altında ödeme yapamaz, iş ilanlarında bazen haftalık kaç saat çalışılacağı belirtiliyor 20 saat ya da 30,40 saat gibi. Haftalık 35 saatin üzeri çalışmak full-time olarak sayılıyor. Working Holiday vizeniz varsa tek yerde çalışma zorunluluğunuz olmadığı için işinize göre belirli günler bir yerde çalışırken diğer günlerde başka yerde çalışabilirsiniz, ya da aynı gün içinde sabah saatlerinde bir yerde, akşam saatlerinde de başka yerde çalışabilirsiniz yani iki işte birden çalışarak daha fazla kazanabilirsiniz.
Working Holiday ile Nerelerde İş Bulunabilir
Öncelikle bildiğiniz bir meslek varsa o meslek üzerine olan ilanları kesinlikle arayıp şansınızı o işlerde deneyin, mesela hemşire, web tasarımcı, grafiker gibi bir mesleğiniz varsa o iş dallarındaki ilanlara kesinlikle başvurun. Eğer şansınız varsa belki o alanda bir iş alabilirsiniz. Hatta eğer doğa sporları ile ilgili bir eğitmenliğiniz, profesyonelliğiniz varsa onunla ilgili iş de bulabilirsiniz. Yeni Zelanda’da doğa sporları çok popüler olduğu için sektör büyük ve iş imkanı mevcut olacaktır diye düşünüyorum. Yalnız Working Holiday vizenizin üzerinde ‘Aynı işveren ile maksimum 3 ay çalışabilir’ ibaresinin olması iş başvurularında direk dezavantaj oluyor çünkü genelde şirketler uzun süre çalışabilecek kişileri istedikleri için sizin çalışabileceğiniz yerler genellikle işçi sirkülasyonunun çok olduğu hizmet sektörü içindeki iş olanakları olacaktır. Yani restoranlar, cafeler, oteller gibi ya da satış danışmanlığı gibi. Eğer hizmet sektöründe tecrübeniz varsa artı olacaktır çünkü genel olarak o işlerde de tecrübe arıyorlar. Bazı hosteller iş karşılığında size konaklama veriyor, belirli süre çalışarak günlük konaklamanızı bedavaya getirebiliyorsunuz ama bu pek uzun süreli bir iş olmaz.
Bunların dışında çocuk bakıcılığını da yapabileceğiniz işler arasında söyleyebilirim. Fransız bir arkadaş Yeni Zelandalı bir ailenin yanında yaşıyordu mesela. Ailenin çocuklarını okula götürüp, okuldan alıp onlarla ilgileniyordu günün belirli saatlerinde. Karşılığında para almıyordu ama konaklamaya da para vermiyordu. Mesela bu işi yaparken diğer saatlerinizde başka bir işte de çalışabilirsiniz.
Yeni Zelanda’daki Working Holiday ve öğrenci vizeliler için diğer popüler işlerden biri de meyve toplamak, paketlemek ya da tarla bahçe işlerinde çalışmak. Ülkede tarımsal üretim yüksek olduğu için bu iş olanağı da mevcut sezonuna göre; kiwi, çilek, elma, armut vs tarlalarında meyve toplayabilirsiniz ya da fabrikada paketleme yapabilirsiniz. Çilek toplama işinde 3 gün paketleme işinde de 5 gün tecrübesi olan biri olarak söylüyorum ki gerçekten ağır bir iş 🙂
Çilek toplama ile ilgili tecrübemden biraz bahsedeyim: eşimle beraber Auckland merkezine en yakın çilek toplama işinin olduğu yere gittiğimizde iş öncesi kısa bir oryantasyon vermişlerdi. Buna göre günlük genelde 3-4 saat kadar bir çalışma süresi oluyor ve asgari ücret olan saatlik 15.25 doları kazanabilmek için herkesin saatlik toplaması gereken bir çilek miktarı var. Eğer bu miktarın altında ürün topluyorsanız 3 günün sonunda şirket size güle güle diyor. Çünkü siz o miktarın altında toplasanız da size mecburen 15.25 dolardan ödeme yapması gerekiyor ama bu da şirketin işine gelmiyor tabi. Her gün toplamaya başlamadan önce bir önceki gün ne kadar çilek topladığımızı tabloda görüyorduk ve üç gün boyunca ‘very low’ un üstüne hiç çıkamadık 🙂 Tabi üç günün sonunda bize de ‘bay bay’ dediler. Bazıları mininmum toplanması gereken miktardan fazla çilek topluyorlardı ve asgari ücretten daha fazla saatlik ödeme alıyorlardı. Yani performans bazlı ödeme yapılıyordu. Tabii performansa bakmayıp standart saatlik ödeme yapılan yerler de var. Diğer meyve toplama işlerinde çalışmadım ama kivi ve elma ağaçtan toplandığı için diğerlerine göre daha rahattır sanırım. Bazen iş sitelerinde bahçe düzenleme ya da temizleme işleri de oluyor, mesela evinin bahçesini temizletmek isteyenler gibi. Ya da kendine iş sırasında yardımcı arayanlar oluyor örneğin evini taşımak için yardımcı ya da evin içindeki tadilat için yardımcı gibi. Bir de otel odaları ve evlere oda temizliği işleri yapan firmalarda günlük iş olanakları da bulabilirsiniz.
Kısa süreli iş olanaklarına ek olarak; eğer iş makinesi, traktör gibi araçları kullanmayı biliyorsanız bu tarz işlerde de çalışabilirsiniz. Kısa dönem çalışabilecek olanlar için çok ilan oluyor bu tarz işlerde. Ya da ‘abi inşaatta da çalışırım’ diyenler için bu tarz işler de var; inşaat ya da yol yapım çalışmalarında çalışmak için. Bu tarz işleri genelde backpackerların olduğu sitelerde yada facebook sayfalarında falan bulabilirsiniz. Facebook’taki Backpacking New Zealand gruplarına katılın.
Bir de bazı iş bulma acenteleri var, sizin tecrübelerinize, yeteneklerinize göre size uygun iş bulan acenteler. Acenteye siz CV ve cover letterınızı veriyorsunuz bir de form doldurtuyorlar daha sonra size uygun bir iş olursa ya da hazır da varsa sizinle iş vereni görüştürerek iş fırsatı yakalamanızı sağlıyorlar.
İş Aramak İçin Kullanabileceğiniz Web Siteleri
Yeni Zelanda’da iş ararken kullanabileceğiniz web sitelerini aşağıya listeliyorum.
- Yeni Zelanda’da en çok kullanılan iş arama sitelerinden :
seek.co.nz - En çok kullanılan bir diğer site, iş ilanlarının yanında kiralık oda ve ev de bulabilirsiniz:
www.trademe.co.nz - Genel olarak Working Holiday visalılara ve diğer gezgin backpackerlara uygun iş ilanlarının yer aldığı site:
http://www.backpackerboard.co.nz - Facebook üzerinden genel olarak kısa süreli, günlük iş olanaklarının bulunabileceği Facebook sayfaları:
https://www.facebook.com/groups
https://www.facebook.com/groups - Meyve toplama işlerini bulabileceğiniz web siteleri, aşağıdaki ilk sitede aylara göre ülkenin nerelerinde hangi yoğunlukta meyve toplama işleri olduğunu görebilirsiniz:
http://www.picknz.co.nz
http://www.backpackerboard.co.nz
http://www.seasonaljobs.co.nz - Sizin için iş bulabilecek acente şirketleri :
https://www.awf.co.nz/backpackers
http://www.quinnstaff.co.nz/
https://workingholiday.co/
Son olarak şunu da ekstra bir bilgi olarak ekleyim; yukarıda 3 aylık zaman sınırlamasından ve iş bulma sınırlılığından bahsettim yalnız eğer güzel bir meslek sahibi ve yetenekli biri iseniz mesleğiniz ile ilgili bir iş fırsatı yakaladığınız takdirde 3 aylığına başlamış da olsanız şirket ile konuşarak alacağınız iş teklifi (job offer) belgesi ile Çalışma Vizesi (Work Visa)’ne vaşvurup vizenizi uzatıp bir yıl hatta daha fazla o şirkette çalışabilirsiniz ve bu işin sonu oturum izni ile Yeni Zelanda’ya yerleşebilmeye kadar gidebilir.
Youtube`da ev ve iş olanakları ile ilgili yeni bir video yayınladım, aşağıdan izleyebilirsiniz.
Merhaba Murat paylasimlarin icin cok tesekkurler, Work and holiday’de sigorta kismindan bahsettin mi belki ben goremedim rica etsem ondan da bahseder misin ben vizeyi aldim sigortasiz gitmek cok mu kotu olur bilmiyorum sevgiler
Ayşegül Hanım merhaba vizeyi almış olmanıza sevindim, demek ki hala veriyorlar 🙂 Başvuru işlemleri hakkındaki yazımda bahsettim fakat sigortayı nereden yaptırdığımla ilgili bilgi vermedim. Size ilgili bilgiyi mail olarak göndereceğim.
https://www.muratozer.net/yeni-zelanda/yeni-zelanda-working-holiday-vizesi/
Ben buraya gelmeden evvel 1 yıllık seyahat sağlık sigortası yaptırmıştım ancak girişte sigortam var mı diye sormadılar. Bu arada her ne kadar bana sorulmadıysa da Yeni Zelanda immigration sitesinde ‘sağlık sigortası yaptırmanız gereklidir girişte evrak göstermeniz istenebilir’ diye yazıyor. Benim tavsiyem yaptırmanız yönünde olur.
https://www.immigration.govt.nz/new-zealand-visas/apply-for-a-visa/about-visa/turkey-working-holiday-visa#https://www.immigration.govt.nz/new-zealand-visas/apply-for-a-visa/visa-factsheet/conditions/turkey-working-holiday-visa
Slm Ben 31 yaşındayım ben yeni zelanda ya nasıl gidip çalışabilirim şimdiden teşekkür ederim
Murat selamlar, videolarına yeni rastladım. Ben ABD dil okulu için 30 Eylül’de RED aldım. 49 yaşında ve üniv 2 sınıf öğrencisiyim. Ben vizemi turistik olarak alıp gelsem, iş imkanım olurmu.? Veya bir dil okuluna kayıt olsam.?
Teşekkürler 👏
Merhaba Harun Bey, turist olarak gidip iş bulmak zor olacaktır ancak imkansız diyemem. Oradayken tanıştığım Makedonyalı birisi vardı kendisi ve turist olarak Yeni Zelanda’ya geldikten sonra bir restoran ile anlaşarak sponsorluk alıp çalışma vizesi aldığını söylemişti. Eğer çalışma vizesinde size destek olacak bir işveren bulursanız olabilir. Dil okuluna kayıt olup giderseniz zaten öğrenci olarak belli bir saat haftalık çalışma hakkınız olur öğrenci olarak şekilde çalışıp sonradan çalışma vizesine geçebilirsiniz. Turist olarak gidince tabii ki çalışma hakkınızda olmayacaktır.
Zor bir konu bence oradaki iş ilanlarına göz atın şirketlerle iletişime geçip çalışma vizesi için sponsor olup olmayacaklarını sorun.
Açıklamanız ve mailiniz için çok teşekkür ederim yeni yazılarınızı bekliyoruz sevgiler
merhaba,genellikle pek yorum yazan birisi değilim fakat tüm açıklamalarınız ve emeğiniz için size teşekkür etmek istedim, çok detaylı ve açıklayıcı anlatımlar yapmışsınız,
03/2018 itibarı ile vize dolu görünüyor, ilts puanım hazır temmuzu bekleyeceğim
Teşekkür ederim, temmuz ayında kota sıfırlanınca yapın başvurunuzu. Umarım rahatça alırsınız working holiday vizenizi.
Merhaba ben İran’dan ailemle beraber yeni Zelanda ya Avustralya gibi ülkelere taşınmak istiyoruz.Ben emekli öğretmen 45 yaşında eşim ise 36 yaşında bir ev kadını ve kızım 18 yaşında lise öğrencisi,fakat dil ve daha önce Bu tür ülkelerde bulunmadığımız için eksik puanlamaya neden olacağını düşünüyorum,ayrıca bir Türk olarak ve İran’da ekonomi nedeniyle kızımı başka bir gelişmiş ülkede okumasını istiyorum,sizce nasıl bir yol izlemeliyim.İngilizcem kötü, Bize iş imkanı bulmamız için yardımcı olur musunuz…???
[email protected]
güzelbigiler yeni gidecek kişiler için
Anaokulu ogretmeni olarak calismamiza izin verilir mi orada
Working Holiday vizesi ile giderseniz istediğiniz alanda iş arayıp çalışabilirsiniz, herhangi bir kısıtlama yok.
Slm ben Sogukdemirci kalfasıyım yen zellandaya gitmek iş yapmak istyorum çifcilik de yapıyoruz d ehliyetimde var iş için gitmek istiyorum
Ağır vasıta şoförüyüm,alt yapı da çalışıyorum vidanjör,kuka,kombine kullanıyorum,yeni Zelanda da çalışmak istiyorum,yardımcı olursanız teşekkür ederim.
sa murat kardesim.
ben 18 yıllık excavatör/loader operatoruyum. Operator belgelerim suru belgesine islidir. Src2/4
ve ayrica 2 tane ulusal mesleki yeterlilik belgelerim var. Ben uzun vade dusunuyorum.
sizce iş bulabilirmiyim. cok teskkurler.
Sayın üstad
Ben ithalat düşünerek yeni zelandada yasmak isterimmaden balıkçıl ithalatı icininsanlarimiza yardımcı olmak isterim.