Yeni Zelanda’da İkinci El Araba Almak

Türkiye’de sıfır araç fiyatlarının ne kadar fahiş olduğunu hepimiz biliyoruz ki ikinci el araç piyasası da çok ucuz değil açıkçası. Yeni Zelanda’da araç fiyatları ise Türkiye’den gelen birisi için acayip ucuz. Örneğin 1000 NZD (Yeni Zelanda Doları) ile 3000 NZD arasında işinizi görecek ikinci el bir araba almak mümkün. Vergiler düşük ve araç sayısı çok olduğu için araç fiyatları oldukça ucuz bu ülkede ve işinizi görecek türden bir araba almak çok da zor değil. Araçların çoğunu da Japonya’dan ithal edilen Japonlar’ın kullanıp sattıkları 3-5 senelik araçlar oluşturuyor. Bir de buraya Working Holiday için ya da üniversite için gelip vize süresi sonunda ülkesine dönecek olanlar araçlarını bir an önce elden çıkarmak için bazen oldukça düşük fiyatlara satmaya çalışıyorlar. Bunlardan birini bulup gayet uygun bir fiyata araç sahibi olabilirsiniz. 1990 ve 2000 arası arabaları 2000 dolar altına bulabilirsiniz hem de otomatik. Bu arada Yeni Zelanda’daki arabaların büyük çoğunluğu otomatik vitesli. Tabi ikinci el olduğu için aracın geçmişi hakkında bilgi sahibi olamadığınızdan aracı almadan önce bir kontrol ettirmeniz yararınıza olacaktır. İsterseniz Automobile Association (AA) şirketi 25 nzd karşılığında aracın geçmişi hakkında bilgi verebiliyor, buradan bakabilirsiniz. Yeni Zelanda’da ikinci el araba satan galeriler, açık artırma siteleri ile ikinci el araç ilanlarının olduğu web siteleri de var. Galeriler de tahmin edeceğiniz üzere fiyat biraz daha yüksek olabilir, açık artırma siteleri ile de hiç uğraşmamıştım ben kendi aracımızı geldikten 4 ay sonra Yeni Zelanda’daki Japonlar’ın kullandığı nzdaisuki.com websitesi üzerinden tanıştığım bir Japon’dan almıştım. İkinci el araç ilanlarının olduğu websitelerini yazının devamında paylaşacağım.

Ne Zaman ve Nereden Araba Almak Gerekir

Benim kişisel tavsiyem eğer Yeni Zelanda’ya en az 3 aylığına geliyorsanız uygun fiyatlı ikinci el bir araba almak mantıklı olacaktır. Buraya gelmişken hem şehir içinde hem de Auckland’ın dışına doğru mutlaka gezmek isteyeceksiniz. Auckland için konuşuyorum ki toplu taşımanın en yaygın olduğu şehir, buradaki toplu taşıma şehir merkezine ulaşmak istediğiniz zaman rahat olsa da diğer yönlere gitmek istediğiniz de sıkıntı ile karşılaşabiliyorsunuz. Auckland Transport’un web sitesine (buraya) gitmek istediğiniz yeri ve bulunduğunuz yeri yazdığınız zaman size hangi toplu taşıma araçlarına saat kaçta binmeniz gerektiğini göstererek kolaylık sağlıyor fakat bazen özellikle otobüslerde bu saatler tutmayabiliyor. Özellikle iş çıkış saatlerinde ve yoğun yağmurun olduğu zamanlarda. Bu yönden biraz İstanbul’a benziyor değil mi. Ki Auckland’ın da en büyük sorunlarından biri trafik. Özellikle akşam mesai bitiş saatlerinde gerçekten yoğun ve anlamsız bir trafiğin içinde sıkışıp kalabiliyorsunuz. Yani İstanbul’da 15 milyon insanın yaşadığını düşününce trafik olması anlaşılabilir ama 1,5 milyon insanın yaşadığı Auckland’da böyle trafiğin olması beni şaşırtmıştı açıkçası. Bir keresinde araç ile 20-25 dakikalık yere belediye otobüsünde anormal bir trafik yüzünden yaklaşık 1.5 saatlik yolculuk ile ulaşmıştım. Sanki Bağcılar’dan 92B ile Beyazıd’a gidiyormuşum gibi ama en azından oturuyordum 🙂 Neyse benim görüşüm burada en az 3 ay kalmayı düşünenler uygun fiyatlı bir araba alabilirler. Zaten her gün okula, işe ya da herhangi bir yere toplu taşıma ile gidecek olan birisinin bilet paralarına ödeyeceği ücret araba almayı daha mantıklı kılacaktır ki Auckland’ın toplu taşıma ücretleri çok ucuz değil.

Aracı satmak istediğinizde de muhtemelen aldığınız fiyatın altına satacaksınız. Özellikle yaz başında buraya gelip yaz bitişinde ayrılıyorsanız çoğu insan aracını satmaya çalışacağından oldukça uygun bir fiyata satmanız gerekecek. Aracı üzerinize aldıktan sonra devlete bunu bildirmeniz ve kayıt ücretini ödemeniz gerekiyor sanırım 9 NZD. Bu işlemi isterseniz online olarak buradan yapabiliyorsunuz ya da AA, NZPostShop, Vehicle Inspection New Zealand ve Vehicle Testing New Zealand şirketlerinden birinin bayiine giderek kayıt işlemini yapabilirsiniz. Aracı satmak istediğinizde de aynı şekilde online olarak buradan ya da yukarıda yazdığım şirketlerden birinin ofisine giderek satış işlemini bildirmeniz gerekecek. Benim tavsiyem aracı aldığınız kişi ile beraber gitmeniz nitekim O’nun da aracı sattığına dair aynı şekilde beyanname düzenlemesi gerekecek. AA şirketinin bir çok yerde şubesi var ben işlemi satıcı ile beraber AA şubesinde yapmıştım. Eğer araç 2000 öncesi ise her 6 ayda bir muayeneye sokmanız gerekmekte, Türkiye’deki gibi.

Araba Muayene ve Lisans İşlemleri

Eğer araç 2000 ve sonrası ise yılda 1 kere bu muayeneyi yaptırmanız yetiyor. Bu muayene işlemine WOF (Warrant of Fitness) denilmekte. Aracın trafiğe çıkabilecek durumda olup olmadığını, herhangi bir problemi olup olmadığını kontrol ediyorlar genel olarak. Bu işlemi de çoğu tamirci de yaptırabiliyorsunuz 25 dolar ile 50 dolar gibi fiyatlara yapıyorlar. Muayene sonrası aracınızın herhangi bir sıkıntısı yoksa WOF belgeniz yenileniyor ve bunu da aracın ön camına yapıştırıyorsunuz.

Ayrıca her araçtan alınan bir de araç lisans ücreti var, Rego olarak adlandırılıyor. Aracınızı yollarda kullanabilmek için ödemeniz gereken bir vergi. Her araçta Rego lisans süresini gösteren ufak bir belge var ve bunu aracın ön camına görünecek şekilde yerleştirmek gerekiyor. Lisans süresinin bitmesine yakın lisansı yenilemeniz gerektiğini belirten bir mektup geliyor.Rego yenileme işlemini online olarak banka kartınız ile buradan ya da yukarıda kayıt işlemi için saydığım şirketlerden birinin şubesine gidip yaptırabiliyorsunuz. 

Online yaptırırsanız biraz daha ucuz ve zahmetsiz oluyor ve mail adresinize yeni lisans içeren bir mail geliyor, bunu yazıcıdan çıktı alıp orjinal lisans belgesi gelene kadar aynı şekilde geçici olarak araç içine görülecek şekilde yerleştiriyorsunuz. 1 haftaya kadar da orjinal lisans belgesi geliyor. Lisans süresini istediğiniz süre için uzatabiliyorsunuz 1, 3, 6, 12 ay gibi. Yani araç araştırırken Wof ve Rego tarihlerini de kontrol edin.

Bunların dışında aracı aldıktan sonra bir de araç sigortası yaptırmak isteyebilirsiniz. Sigorta yaptırmak zorunlu değil ama herhangi bir kaza durumunda karşı tarafa 2000 dolarlık arabanızdan daha fazla kaza masrafı ödemek zorunda kalmamak için yaptırmak mantıklı. Sigorta işlemi içinde AA, AMi gibi sigorta şirketlerine başvurabilirsiniz ya da banka ile görüşüp bankadan da fiyat alabilirsiniz. Ben hem AA hem de hesabımın olduğu ANZ Bank ile görüşmüştüm ve ANZ’nin verdiği fiyat AA’ye göre daha uygundu artı AA de minimum 6 ya da 12 aylık poliçe yapabiliyordum fakat ANZ bana ucu açık poliçe verdi yani kendim istediğim zaman poliçeyi bitirebiliyorum. Benim 97 model Mitsubishi Mirage için sigorta ve yolda kalma, arıza durumlarında destek hizmeti için 6 aylık 164.97 dolar ücret çıkarılmıştı. Genel olarak kapsama türüne göre 3 farklı poliçe çeşidi oluyor.  Örnek için buradan AA şirketinin sigorta poliçe çeşitlerine, buradan da ANZ Bank’in poliçe çeşitlerine bakabilirsiniz.

İkinci El Araba Almak İçin Web Siteleri

Bilmeniz gereken hususları belirttikten sonra şimdi ikinci el araba almak için internet üzerinden araçlara ulaşabileceğiniz adresleri yazıp yazıyı sonlandıracağım. İnternet üzerinden satışların yapıldığı en popüler site olan trademe.com a bakabilirsiniz. Bunun dışında Facebook’da bazı Auckland içi ikinci el eşya satışları için açılmış sayfalar var bunlara katılıp buradaki ilanlara da bakabilirsiniz. Facebook’taki ‘Buy/Sell/Trade in Auckland’ ve ‘Buy & Sell in Auckland’ sayfalarına katılabilirsiniz. Bir de ‘Backpacking New Zealand‘ Facebook grubu var yine bu gruba katılıp Yeni Zelanda’ya geçici olarak gelenlerin satmaya çalıştıkları araçları bulabilirsiniz.Yalnız bazen bu sayfalarda sahtekarlık yapan satıcılar ile ilgili şikayet mesajları da görüyorum, bunlara karşı da dikkatli olun. Bir de Yeni Zelanda’da yaşayan Japonlar’ın kullandığı nzdaisuki.com adında bir websitesi var burada da hem iş ilanları hem de satış ilanları oluyor. Buraya tıklayarak araç ilanlarını görebilirsiniz. İlanların hepsi Japonca ama Google Translate yardımcı olabilir Japonca’dan İngilizce’ye güzel çeviri yapıyor. Peki neden özellikle bu siteyi de veriyorum? Sebebi Japonlar’ın gerçekten dürüst olması. Bir Japon tarafından dolandırılma, kandırılma ihtimali diğerlerine göre çok daha düşüktür bana göre, burada insanları milliyetine göre ayrımlaştırmak değil amacım kendi bildiğimi söylüyorum. Ben de bu sitelerde arama yaparken tanıştığım bir Japon’dan almıştım aracımı. Kendisi burada eğitimini bitirmiş Japonya’ya dönecekti ve arabasını satmasını gerekiyordu. Daha sonra mesajlaşıp tanıştıktan sonra aracı almıştım.

Neyse konuyu fazla kaydırmadan bu yazıyı da burada sonlandırıyorum, konu hakkında soru ya da herhangi bir ekstra bilgi istenirse yorum olarak yazarsanız cevaplayabilirim.